نحوه اتصال به تجهیزات سیسکو با کابل کنسول: راهنمای کامل آکادمی راهبرد

سلام به همه همراهان متخصص و علاقه‌مند به شبکه در آکادمی راهبرد! تا حالا شده یه روتر یا سوئیچ سیسکو نو بخرید و ندونید چطور باید برای اولین بار تنظیماتش رو انجام بدید؟ یا شاید شبکه‌تون دچار مشکل شده و دسترسی به دستگاه‌ها از طریق شبکه (IP) ممکن نیست؟ اینجاست که پای کابل کنسول (Console Cable) به میون میاد! امروز می‌خوایم بهتون یاد بدیم چطور با استفاده از این کابل حیاتی، مستقیماً به تجهیزات سیسکو وصل بشید و مدیریتشون کنید. بیاین با یه لحن خودمونی، قدم به قدم این کار رو یاد بگیریم.

کابل کنسول چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

کابل کنسول، یک کابل مخصوص برای مدیریت و پیکربندی اولیه دستگاه‌های شبکه مثل روترها و سوئیچ‌های سیسکو است. این کابل به شما اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به اینکه دستگاه IP داشته باشد یا در شبکه فعال باشد، به خط فرمان (Command Line Interface – CLI) آن دسترسی پیدا کنید.

چرا به کابل کنسول نیاز داریم؟

• پیکربندی اولیه: وقتی برای اولین بار یک روتر یا سوئیچ سیسکو را روشن می‌کنید، هنوز هیچ آدرس IP یا تنظیماتی ندارد. کابل کنسول تنها راه دسترسی به آن برای انجام تنظیمات اولیه (مثل دادن IP، نام‌گذاری دستگاه و فعال‌سازی سرویس‌ها) است.

• عیب‌یابی پیشرفته: اگر شبکه دچار مشکل شود و دسترسی از طریق پروتکل‌های شبکه (مثل Telnet یا SSH) ممکن نباشد، کابل کنسول به شما اجازه می‌دهد تا مستقیماً به دستگاه وصل شوید و مشکل را عیب‌یابی کنید.

• بازیابی رمز عبور: در صورتی که رمز عبور دستگاه سیسکو خود را فراموش کرده‌اید، تنها راه بازیابی آن (در اکثر موارد) از طریق اتصال کنسول است.

• مانیتورینگ زمان بوت: می‌توانید فرآیند روشن شدن و بوت شدن دستگاه را از طریق کنسول مشاهده کنید که برای عیب‌یابی مشکلات سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری در ابتدای کار دستگاه مفید است.

تجهیزات مورد نیاز برای اتصال به کنسول سیسکو

برای برقراری این ارتباط، به چند قلم جنس نیاز دارید:

1. کابل کنسول سیسکو (Cisco Console Cable):

   • این کابل آبی رنگ (یا گاهی خاکستری) و مسطح است.

   • یک سر آن RJ45 (شبیه کابل شبکه) و سر دیگر آن معمولاً DB9 (سریال) است.

   • Image of Cisco Console Cable

2. کامپیوتر یا لپ‌تاپ:

   • اگر لپ‌تاپ/کامپیوتر شما پورت سریال DB9 دارد، می‌توانید کابل کنسول را مستقیماً به آن وصل کنید (که در لپ‌تاپ‌های جدیدتر کمتر دیده می‌شود).

   • Image of DB9 Serial Port on a Computer

   • اگر پورت سریال ندارید (که خیلی محتمل است)، به یک مبدل USB به سریال (USB to Serial Adapter) نیاز دارید. این مبدل، پورت DB9 را به USB تبدیل می‌کند.

   • Image of USB to Serial Adapter

3. نرم‌افزار شبیه‌ساز ترمینال (Terminal Emulation Software):

   • این نرم‌افزار به شما اجازه می‌دهد تا به خط فرمان دستگاه سیسکو متصل شوید.

   • محبوب‌ترین و رایج‌ترین آن‌ها PuTTY است که رایگان و بسیار کاربردی است. (Tera Term و SecureCRT هم گزینه‌های خوبی هستند).

   • Image of PuTTY Software Icon

آموزش قدم به قدم اتصال به تجهیزات سیسکو با کابل کنسول

حالا بیایید مراحل رو قدم به قدم با هم انجام بدیم:

قدم اول: نصب درایور مبدل USB به سریال (اگر از مبدل استفاده می‌کنید)

• اگر از مبدل USB به سریال استفاده می‌کنید، ابتدا باید درایور (Driver) آن را روی کامپیوترتان نصب کنید. معمولاً CD درایور همراه مبدل است، یا می‌توانید آن را از وب‌سایت سازنده مبدل دانلود کنید.

• بعد از نصب، مبدل را به پورت USB کامپیوترتان وصل کنید.

قدم دوم: شناسایی پورت COM در ویندوز

کامپیوتر شما باید پورت سریالی که مبدل به آن وصل شده را شناسایی کند.

1. روی دکمه Start (شروع) ویندوز راست کلیک کنید.

2. گزینه “Device Manager” (مدیریت دستگاه‌ها) را انتخاب کنید.

   • Image of Device Manager option in Windows

3. در پنجره Device Manager، به دنبال بخش “Ports (COM & LPT)” بگردید و روی علامت فلش کنار آن کلیک کنید تا باز شود.

4. در این لیست، به دنبال “USB Serial Port (COMx)” بگردید. “x” نشان‌دهنده شماره پورت COM است (مثلاً COM1, COM3, COM5 و…). این شماره را یادداشت کنید، چون در مراحل بعدی به آن نیاز داریم.

   • Image of Identifying COM Port in Device Manager

قدم سوم: اتصال فیزیکی کابل کنسول

1. مطمئن شوید دستگاه سیسکو (روتر یا سوئیچ) روشن است.

2. سر RJ45 (شبکه مانند) کابل کنسول را به پورت “Console” (یا Com، یا Management) روی دستگاه سیسکو وصل کنید. این پورت معمولاً آبی رنگ است یا با عبارت “Console” مشخص شده است.

   • Image of Console Port on a Cisco Device

3. سر DB9 کابل کنسول را (اگر پورت سریال دارید) مستقیماً به پورت سریال کامپیوترتان وصل کنید، یا (اگر پورت سریال ندارید) به مبدل USB به سریال وصل کنید و سپس مبدل را به پورت USB کامپیوترتان وصل کنید.

قدم چهارم: پیکربندی نرم‌افزار PuTTY

حالا که اتصال فیزیکی برقرار شده، نوبت به تنظیمات نرم‌افزار می‌رسد. ما از PuTTY به عنوان مثال استفاده می‌کنیم:

1. نرم‌افزار PuTTY را اجرا کنید.

2. در پنجره PuTTY Configuration، در قسمت “Category” (پنل سمت چپ)، روی “Session” کلیک کنید.

3. در بخش “Connection type” (نوع اتصال)، گزینه “Serial” را انتخاب کنید.

   • Image of Selecting Serial Connection Type in PuTTY

4. در قسمت “Serial line”، شماره پورت COM را که در قدم دوم پیدا کردید، وارد کنید (مثلاً COM3).

5. حالا در پنل سمت چپ، روی “Serial” کلیک کنید (زیر Connection).

6. تنظیمات مربوط به پورت سریال را به شرح زیر وارد کنید:

   • Speed (Baud rate): 9600 (این سرعت پیش‌فرض برای پورت کنسول سیسکو است).

   • Data bits: 8

   • Parity: None

   • Stop bits: 1

   • Flow control: None

   • Image of PuTTY Serial Configuration Settings

7. (اختیاری) برای اینکه هر بار این تنظیمات را تکرار نکنید، به بخش “Session” برگردید. در قسمت “Saved Sessions” یک نام (مثلاً Cisco Console) وارد کنید و روی دکمه “Save” (ذخیره) کلیک کنید. از این به بعد می‌توانید با انتخاب این نام و زدن دکمه “Load”، تنظیمات را سریعاً بارگذاری کنید.

قدم پنجم: برقراری اتصال

1. در پنجره PuTTY Configuration، روی دکمه “Open” کلیک کنید.

   • Image of PuTTY Open Button

2. یک پنجره ترمینال مشکی رنگ باز می‌شود. اگر اتصال درست باشد، ممکن است با یک صفحه خالی یا پیامی شبیه به Press RETURN to get started! مواجه شوید.

3. کلید Enter را چند بار فشار دهید.

4. حالا باید خط فرمان دستگاه سیسکو (مثلاً Switch>, Router>) را مشاهده کنید. تبریک می‌گوییم! شما به دستگاه سیسکو متصل شدید و می‌توانید دستورات IOS را وارد کنید.

   • Image of Cisco CLI in PuTTY

مشکلات رایج و عیب‌یابی

• پنجره سیاه و خالی می‌ماند:

  • مطمئن شوید کابل کنسول به درستی به دستگاه سیسکو و کامپیوتر وصل شده است.

  • شماره پورت COM را در PuTTY دوباره چک کنید (ممکن است اشتباه وارد شده باشد).

  • درایور مبدل USB به سریال را دوباره نصب یا به‌روزرسانی کنید.

  • مطمئن شوید تنظیمات Serial (به ویژه Baud rate) در PuTTY صحیح است (9600).

  • کابل کنسول را تست کنید، ممکن است خراب باشد.

• کاراکترهای نامفهوم (Garbage Characters) روی صفحه:

  • این مشکل معمولاً به دلیل اشتباه بودن Baud rate است. دوباره تنظیمات Baud rate (9600) و سایر پارامترهای Serial (8, N, 1, None) را در PuTTY چک کنید.

  • ممکن است دستگاه سیسکو با Baud rate پیش‌فرض دیگری پیکربندی شده باشد (در موارد نادر).

• هیچ پورتی در Device Manager دیده نمی‌شود:

  • مبدل USB به سریال به درستی نصب نشده یا درایور آن مشکل دارد.

  • مبدل ممکن است خراب باشد.

  • پورت USB کامپیوتر مشکل دارد.

حرف آخر

اتصال به تجهیزات سیسکو با کابل کنسول، یکی از اولین و اساسی‌ترین مهارت‌هایی است که هر متخصص شبکه باید بلد باشد. این روش، “شریان حیاتی” برای مدیریت دستگاه‌هاست، به خصوص در مواقعی که دسترسی شبکه‌ای وجود ندارد. با تمرین و استفاده از این راهنما، به راحتی می‌توانید بر این مهارت مسلط شوید.

امیدوارم این آموزش جامع و خودمونی براتون مفید بوده باشه. اگه سوالی دارید یا در حین اتصال به مشکلی برخوردید، حتماً تو بخش نظرات با ما و بقیه دوستان آکادمی راهبرد به اشتراک بذارید.

کلمات کلیدی: کابل کنسول سیسکو، اتصال به سیسکو، آموزش کنسول سیسکو، PuTTY، تنظیمات PuTTY، پورت COM، مبدل USB به سریال، مدیریت روتر سیسکو، پیکربندی سوئیچ سیسکو، CLI سیسکو، عیب یابی سیسکو، آکادمی راهبرد، rnp.co/ir